قسمت ۱۹: اصول حسابداری

علاوه بر مفروضات محیطی در حسابداری، برای ثبت و گزارش گیری مالی، به رهنمودها و دستور العمل‌های روشن‌تر و مشخص‌تری نیز نیاز می‌باشد. این دستور العمل‌ها که به اصول حسابداری ، مرسوم می‌باشند در مقایسه با مفروضات حسابداری، بیشتر جنبه اجرایی و کاربردی دارند. چارچوب اولیه و زیربنایی حسابداری ابتدا بوسیله‌ی مفروضات شکل می‌گیرد و سپس بوسیله اصول حسابداری عملی می‌گردد. اصول پذیرفته شده حسابداری عبارتند از:

اصل افشای کامل:
اصل افشاء ایجاب می‌کند که کلیه رویدادها و وقایع مالی با اهمیت مربوط به واحد تجاری به طور مناسب و کامل افشاء گردد. این اصل که بر کلیه جوانب گزارشگری مالی تأثیر دارد، واحد تجاری را ملزم به تهیه اطلاعات مورد نیاز برای بستانکاران و اعتبار دهندگان می‌نماید. این اطلاعات می‌تواند در متن صورتهای مالی یا در یاداشت‌های همراه این صورتها، افشاء گردند.

اصل بهای تمام شده
منظور از بهای تمام‎شده هر دارایی ارزش مبادله‌ای نقدی آن در تاریخ تحصیل است. این اصل به زبان ساده می گوید بهای تمام شده هر دارایی اعم از کالا و دارایی ثابت برابر مبلغی است که ما برای آن کالا قرار است به صورت نقدی پرداخت کنیم باضافه تمام هزینه‌هایی که برای ورود آن کالا یا دارایی به انبار پرداخت‌ می کنیم. سایر هزینه‌های مالی به علت پرداخت اقساطی و … جزء بهای تمام شده آن کالا به حساب نمی آید.

این اصل حسابداری در عین امتیازات زیادی که دارد دارای معایبی نیز هست که یکی از آن معایب این است که در کشورهایی که دارای تورم شدید هستند ، ارزش دارایی‌ها در صورت‌های مالی به درستی منعکس نمی شود. از مزایای این اصل می توان گفت که بهای تمام شده، بر تخمین و ارزیابی مبتنی نبوده بلکه واقعی، قابل اندازه‌گیری و قابل اتکاء است.

اصل مقابله هزینه‌ها با درآمدها (تطابق)
اصل تطابق هزینه با درآمد یا به اختصار اصل تطابق یکی از اصول حسابداری تعهدی است که بیان می‌کند هزینه‌ها باید بدون در نظر گرفتن زمان پرداخت در دوره‌ای که به وقوع پیوسته، ثبت شود بر خلاف حسابداری نقدی که در آن هزینه در زمان پرداخت آن ثبت می‌شود. چنانچه نتوان رابطه‌ای بین بهای تمام شده کالاهای مصرف شده و درآمد واحد تجاری یافت، چنین هزینه‌هایی را در همان دوره‌ای که مصرف شده‌اند، ثبت می‌شود. به این ترتیب پیش پرداخت هزینه (مانند پیش پرداخت اجاره) تحت عنوان دارایی ثبت می‌شود و سپس در زمان تحقق هزینه (سپری شدن زمان اجاره) به حساب هزینه منظور می‌شود. اتخاذ چنین رویه‌ای باعث می‌شود تا هزینه‌های یک دوره از درآمدهای همان دوره کسر شده و بنابراین محاسبه سود یک دوره مالی به صورت منطقی تری صورت پذیرد.

اصل تحقق درآمد
در این اصل بحث بر سر این است که چه زمانی باید درآمد شناسایی و در دفاتر و نرم افزار حسابداری ثبت گردد. طبق این اصل، و همچنین طبق استاندارد شماره ۳ ، زمان شناسایی درآمد و ثبت آن در دفاتر و نرم افزار حسابداری زمانی است که که دو شرط زیر برقرار باشد:

اول اینکه مبادله یا داد و ستدی صورت گرفته باشد
دوم اینکه فرایند کسب سود کامل شده باشد
به زبان ساده ، زمانی باید در دفاتر و یا نرم افزار حسابداری سند درآمد ثبت شود که کالا به مشتری تحویل داده شده باشد. تکمیل فرایند کسب سود شامل تکمیل فروش یا انجام خدمت، انتقال مالکیت از فروشنده به خریدار، دریافت وجه نقد یا اطمینان از دریافت وجه نقد در آینده است. طبق اصل تحقق درآمد، درآمد ناشی از فروش کالا باید در زمان فروش و مطابق «روش فروش» شناسایی گردد. طبق اصل تحقق درآمد، درآمد ناشی از خدمات بر اساس میزان انجام خدمات شناسایی می‌گردد. مطابق اصل تحقق درآمد، مبالغ پیش دریافت مشتریان نباید به عنوان درآمد دوره محسوب گردد. زیرا فرایند کسب سود در مورد این مبادله هنوز تکمیل نشده است.

https://www.sepidarsystem.com/podcasts/radiomali-e19/

Podcast: Play in new window | Download (Duration: 9:27 — 7.7MB)

Subscribe: Apple Podcasts | RSS